Cizre Nuh peygamber ve oğulları tarafından kurulmuştur.İslam tarihçileri Cizre`yi tufandan sonra kurulan ikinci şehir olduğunu yazarlar.Nuh peygamberin mezarı Cizrede olması ve cizre surlarının gemi şeklinde olması bunun açık bir kanıtıdır.Kuruluş ismi Kardu Gazartasıdır. (Kazarta Karaday-Gerzu Bakartda) Portorikolu Alfred Flobil 1953-1954 yılları arasında Cizre siyahtepe mevkiinde yaptığı kazı çalışmaları neticesinde bir tablet ve heykel bulmuştur.Tabletin üzerinde o zamanki Cizrenin haritası ve haritanın ortasında bir güneş,güneşin altında da ik aslan veya kaplan yerleştirilmiş.Aslanların yüzleri birbirlerine dönük ve güneşe bakarlar.Ayrıca üzerinde çivi ve hiyeroglif olmayan bir çeşit yazı vardı.Bilim adamlarının yaptığı okuma ve çözümlemede Cizrenin o zamanki adının Gerzu Bakartda olduğı ve nüfusunun 1.850.000 olduğu tespit edilmiştir.Cizrenin ayndiver,kehniyareş,cahferi sadık,Kurtuluş köylerine ordanda güzeller,bazibda ve tekrar ayndivere kadar olan yerleri kapladığını tespit etmişlerdir. M.Ö.4000 yılından itibaren gelişip büyüyen Gutiler zamanına kadar da Cizrenin adının Gerzu Bakartda olduğu tarihçiler tarafından yazılmıştır.Cizreli büyük tarihçi İbnul esir ; Persler döneminde bir ara Gazarta ve Bazibda isimleri kullanulmıştır. Şehir insanları zamanında Nuh Peygamber türbesini belalardan veya savaşlardan korumak için Dicle nehrini ilçeyi içine alacak şekilde yönlendirdiler.Bu olaydan sonra ismi değişerek genelde Cezire olarak tanımlanmıştır.Abbasiler döneminde Cizreye çok hizmet eden Cezzire valisi Ömer oğlu abdulaziz`e izafeten Cezireti ibni ömer (Ömer oğlu adası) olarak değiştirmişlerdir.Mirekler döneminde Bohtan Cezziresi (Cizira Bohtan),Akkoyunlular döneminde 2 nci şeref zamanında Ceziretuşşeref ( şerefli cizre veya Şerefin Cizresi) olarak anılır.Cumhuriyet döneminde de bilindiği gibi Cizre olarak değiştirlmiştir. İslamiyetin ilk yıllarında bir Cizreli tafarından yazılmış bir şiirde de adının Bakarda ve Bazeebda olduğu yazılmıştır. Bakarda ve Bazebda mesifun ve merbe`un, Ve ezbun yuhakı es selsebile berudun, Ve bağdadu ma bağdadda ? Emma turabuha fehimmen, Ve emma berduha şedidun. Türkeçsi : Bakarda ve Bazabda yazlık ve baharlıktır, Tatlıdır selsebile benzer serindir, Bağdat ise Bağdat nedir ? amma onun toprağı sıtmadır, Soğukluğu ise şiddetlidir.
Yorum Gönder