ORTA ASYA’NIN KÜRTLERİ: BELUCİLER



Orta Asya’da yaşayan Belucilerin durumu, birçok yönden Ortadoğu’daki Kürtlere benzemektedir ve komşularımız aracılığı ile dolaylı da olsa ülkemizi ilgilendirmektedir. Kürt nüfusun İran, Irak, Suriye ve Türkiye gibi değişik ülkelere dağılması gibi, hem Pakistanlılardan hem de Farslardan farklı bir etnik kimliğe ve kültüre sahip olan Beluciler de İran, Pakistan ve Afganistan arasında dağılmıştır. Ancak, İran’ın Beluciler üzerinde uyguladığı sıkı kontrol nedeniyle, Belucistan bağımsızlık mücadelesi daha çok Pakistan üzerinden yürütülmektedir.

Harrison’a göre; Kürtler ve Beluciler, bugünkü Suriye toprakları içinde olan Halep’ten (Aleppo) taze besin ve su aramak üzere milattan çok kısa bir zaman önce birlikte göç ettiler. Kimi tarihçiler Belucileri semitik Keldani yöneticileri ile kimileri Araplarla, kimileri Kürtlerle, kimileri ise Asya azınlıklarından Aryanlarla ilişkilendirmeye çalışmaktadır. Her ne kadar Belucilerin etnik kökeni hakkında tarihçiler arasında ihtilaf olsa da, tarihçiler, Kürtlerin Kuzey Irak, Türkiye ve Kuzeydoğu İran’ı içine alan bölgeye gittikleri; Belucilerin ise Hazar Denizi kıyılarına doğru yöneldikleri ve 14 yüzyılda bugün yaşadıkları bölgeye göç ettikleri konusunda hemfikirdirler.
Son iki yıldır bağımsızlık istekleri için toplantı ve komiteler aracılığıyla örgütlendikleri bilinmektedir. Doğu Türkistan da yaşanan soykırımın bir benzerini yaşayan Beluci halkı tıpkı Bakur kürtleri gibi kendi aralarında husumet yaşamaktadır. Büyük çoğunluğu asimile olan Beluci halkı, Kurd aşiretinin çabalarıyla eski seviyesine getirilmek isteniyor. Zira bu aşiret bağımsızlık mücadelesini tek başına yürütmektedir. Diğer aşiretlerin çoğu milli bilinci kaybetmiş durumdadır. Kendilerinin her yönden Kürt olduklarını savunuyorlar.



Belucistan, İran, Pakistan ve Afganistan arasında bölünmüştür. Ancak, büyük bir bölümü 

Pakistan toprakları içerisinde yer alır. Pakistan’ın en büyük eyaleti olan ve batı sınırını 

oluşturan bu bölgenin, bu ülke sınırları içerisindeki bölümü 347.190 kilometrekare büyüklüğün-dedir 

ve yaklaşık olarak 12 milyon nüfusa sahiptir. Belucistan’ın İran topraklarına dâhil olan kısmı, 

Sistan-Belucistan Eyaleti adını taşır ve 181.600 kilometrekare büyüklüğündedir. Merkezi Zahedan 

kenti olan bu eyaletin nüfusu da yaklaşık 2,5 milyondur.[6] Afganistan’da Belucilerin yaşadığı

alanın büyüklüğü ise yaklaşık 70.000 kilometrekaredir ve bu alanda 200.000 Beluci’nin 

yaşadığı sanılmaktadır






Post a Comment

Daha yeni Daha eski