İdil, Şırnak
| İdil | |
|---|---|
 | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Şırnak |
| Coğrafi bölge | Güneydoğu Anadolu Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Refik Özsoy [1] |
| • Belediye başkanı | Refik Özsoy (Kayyım) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 1,224 km² (472 mil²) |
| Rakım | 760 m (2.490 ft) |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 76,523 |
| • Kır | - |
| • Şehir | - |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (UDAS) |
| Posta kodu | 73200 |
| İl alan kodu | 486 |
| İl plaka kodu | 73 |
Resmî site İdil Belediyesi | |
İdil (Kürtçe: Hezex), Şırnak ilinin bir ilçesidir.
Şehirde Meryem Ana Kilisesi bulunmaktadır. Anadolu'da Hatay'dan sonra Hristiyanlığın yaşanmaya bağladığı ikinci şehirdir.[kaynak belirtilmeli] Şehrin Cizre'ye, Midyat'a, Nusaybin'e, Suriye ve Irak sınırına olan yakınlığı ve topoğrafik özellikleri tarihinde önemli bir rol oynamıştır.[kaynak belirtilmeli]
İlçede karasal iklim hüküm sürmektedir ve bitki örtüsü bakımından zengindir. Mardin'e 60 km uzaklıkta olan ilçe, Suriye sınır kapısına 24 km uzaklıktadır. Yüzölçümü 1.224 km² olup Türkiye'nin en çok köyü olan ilçesidir.
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1990 | 44.064 | 12.905 | 31.159 |
| 2000[3] | 59.993 | 19.123 | 40.870 |
| 2007[4] | 67.630 | 21.329 | 46.301 |
| 2008[5] | 67.854 | 22.496 | 45.358 |
| 2009[6] | 67.999 | 21.919 | 46.080 |
| 2010 | 69.090 | 22.801 | 46.289 |
| 2011[8] | 70.187 | 24.087 | 46.100 |
| 2012[ | 71.147 | 24.595 | 46.552 |
| 2013[ | 72.379 | 25.633 | 46.746 |
| 2014 | 73.348 | 26.453 | 46.895 |
| 2015 | 72.946 | 26.511 | 46.435 |
| 2016] | 73.242 | 26.575 | 46.667 |
İlçenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Yetiştirilen tarımsal ürünlerin başında arpa, buğday, karpuz, kavun, mercimek, nohut ve üzüm gelmektedir. İlçe, Süryanilerin yoğun yaşadığı dönemlerde üzüm bağları ve şarap yapımıyla ün kazanmıştır.
Süryani nüfusunun çoğunlukta olduğu bir ilçe olan İdil'in ilçe merkezine 1970'li yıllardan sonra Müslüman köylerin ve göçer ailelerin yerleşmesi, buna karşın Süryani vatandaşların yurt dışına ve büyük şehirlere göç etmesiyle demografik yapısı değişmiştir. Hâlen İdil'de yaşamakta olan çok az sayıda Süryani aile mevcuttur. Yeni yeni restore edilen taş evlerle tarihi bir görünüme kavuşmuştur. 2013'te tamamlanan Şırnak Havalimanı'na 14 km uzaklıktadır. İlçede Şırnak Üniversitesi'nin Ziraat Fakültesi yerleşkesi ile İdil Meslek Yüksek Okulu bulunmaktadır.
Yavuz Sultan Selim'in Mısır Seferi sırasında Midyat İlçesi ile birlikte Osmanlı İmparatorluğuna bağlanmıştır. 18 Mayıs 1990 tarih ve 20522 sayılı Resmî Gazetede yayınlanan 16 Mayıs 1990 tarih ve 3647 sayılı kanunla Mardin İlinden ayrılarak Şırnak İline bağlanmıştır.
Yönetim
Belediye başkanlığı
| Seçildiği yıl | Belediye başkanları |
|---|---|
| 2019-12 Kasım 2019 | Songül Erden (HDP) |
| 2014-20 Eylül 2016 | Mehdi Aslan (BDP) |
| 2009 | Resul Sadak (DTP) |
| 2004 | Ramazan Ceylan (SHP) |
| 1999 | Murat Dalmış (DYP) |
| 1994 | Abdurrahman Abay (ANAP) |
| 1989 | Şükrü Tutuş (ANAP) |
| 1984 | Şükrü Tutuş (ANAP) |
| 1977 | Şükrü Tutuş (ANAP) |
Son Süryani kökenli belediye başkanı Şükrü Tutuş, 17 Haziran 1994'te öldürülmüştür. 2019 yerel seçimlerinde İdil belediye başkanlığını kazanan Songül Erden, “silahlı terör örgütüne üye olma” suçlamasıyla Şırnak 3. Ağır Ceza Mahkemesince yargılanması ve Şırnak Cumhuriyet Başsavcılığınca da “terör örgütü propagandası yapma” suçlamasıyla soruşturulması gerekçesiyle İçişleri Bakanlığı tarafından 12 Kasım 2019 tarihinde görevinden uzaklaştırılmış olup yerine aynı zamanda İdil kaymakamı olan Zafer Sağ kayyım olarak atanmıştır.
Hendek operasyonları
İlçede 2015 yılında çatışmalar başlamış ve 18 Şubat 2016 günü başlayan Şehit Ersin Yıldırım operasyonu ile 57 gün süren sokağa çıkma yasağını müteakip Türk ordusunun ilçede tam kontrolü sağlaması ile bitmiştir.
Yorum Gönder